Jakie dane są potrzebne do obliczenia śladu węgłowego przedsiębiorstwa?

smog

Ślad węglowy jest rodzajem śladu ekologicznego. Może być mierzony w odniesieniu do danej jednostki, organizacji, produktu, a nawet wydarzenia.

Pierwszym krajem, w którym zaczęto obliczać ślad węglowy ze względu na emisje przekraczające liczne normy, była Wielka Brytania. Dzięki stałemu obserwowaniu tego wskaźnika możliwe było poczynienie stosownych zmian w zakresie nieefektywnego zużycia energii i znaczne zredukowanie zanieczyszczeń. 

Czym jest ślad węglowy przedsiębiorstwa? 

Ślad węglowy przedsiębiorstwa to całkowita ilość gazów cieplarnianych wyemitowanych bezpośrednio i pośrednio w wyniku jego działalności. Jest on wyrażany jako ekwiwalent dwutlenku węgla przypadającego na jednostkę funkcjonalną. Ślad węglowy mierzony jest zwykle w perspektywie całego roku kalendarzowego lub finansowego. Uwzględnia emisję gazów cieplarnianych generowanych w wyniku działalności całej organizacji. Największy ślad węglowy w przedsiębiorstwie zostawiają przede wszystkim: 

  • energochłonne procesy produkcyjne, 
  • przestarzała flota firmowa, składająca się z pojazdów wysokoemisyjnych, 
  • zajmowanie budynków o niskiej efektywności energetycznej, 
  • wykorzystywanie produktów i opakowań niepodlegających recyklingowi. 

Dane potrzebne obliczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa

Dane potrzebne do obliczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa dzielą się na trzy zakresy: bezpośrednia emisja gazów cieplarnianych, pośrednia emisja gazów cieplarnianych oraz emisja pośrednia występująca w łańcuchu wartości organizacji. 

  1. Bezpośrednia emisja gazów cieplarnianych

W zakres bezpośredniej emisji gazów cieplarnianych wchodzą:

  • emisje wynikające ze spalania paliw w urządzeniach oraz pojazdach będących własnością przedsiębiorstwa, 
  • wycieki fluorowanych gazów cieplarnianych z systemów chłodniczych lub klimatyzacyjnych w obiektach będących własnością przedsiębiorstwa, 
  • emisje z procesów przemysłowych przedsiębiorstwa
  1. Emisja pośrednia gazów cieplarnianych 

Emisje pośrednie gazów cieplarnianych to wszystkie emisje pochodzące z zakupionej energii elektrycznej, ciepła, pary oraz chłodu, z jakich przedsiębiorstwo korzysta w trakcie prowadzenia działalności. 

  1. Emisja pośrednia występująca w łańcuchu wartości przedsiębiorstwa

Na emisję pośrednią występującą w łańcuchu wartości przedsiębiorstwa składają się emisje gazów cieplarnianych, których dana firma nie kontroluje, lecz na które ma wpływ. Są to przede wszystkim emisje związane z:

  • wydobyciem i wytworzeniem surowców wykorzystywanych przez przedsiębiorstwo do produkcji towarów, 
  • transportem towarów, 
  • wywozem odpadów, 
  • podróżami służbowymi, 
  • dojazdami pracowników do pracy pojazdami, które nie stanowią własności przedsiębiorstwa, 
  • zagospodarowaniem odpadów produkcyjnych,
  • wykorzystywaniem wyprodukowanych przez przedsiębiorstwo produktów,
  • wykorzystywaniem opakowań lub produktów po zakończonym cyklu życia.

Zakres trzeci jest najtrudniejszym do dokładnego określenia zakresem danych niezbędnych do obliczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa.

Metody obliczania śladu węglowego przedsiębiorstwa 

Istnieją dwie podstawowe metody obliczania śladu węglowego przedsiębiorstwa. Są to PAS 2050 oraz ISO 14067. 

  1. PAS 2050

PAS 2050, czyli Publicly Available Specification 2050, to najpowszechniej stosowana metoda obliczania śladu węglowego w Polsce. Wykorzystywana jest do aktualizacji ilościowego określania emisji gazów cieplarnianych w zgodzie z najnowszymi osiągnięciami technicznymi oraz dotychczasowymi doświadczeniami. Metoda ta pozwala badać wpływ prowadzonej działalności na środowisko naturalne oraz mierzyć emisję gazów cieplarnianych w cyklu życia firmy. PAS 2050 została opracowana przez British Standards Institute (BSI) w oparciu o normy ISO 14040 oraz ISO 14044. 

  1. ISO 14067 

ISO 14067 to norma zawierająca wymagania i wytyczne dotyczące określania ilościowego śladu węglowego przedsiębiorstwa, a także ujawniania informacji o wynikach tych obliczeń. Wykorzystywana jest w celu oceny śladu węglowego jako jednego z aspektów środowiskowych. Norma ISO 14067 w Polsce ustępuje popularnością PAS 2050 i wciąż nie jest metodą powszechnie używaną. 

Do obliczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa wykorzystywane są ponadto branżowe metody dostosowane do konkretnych gałęzi gospodarki. Opierają się one o międzynarodowe standardy i są odgórnie narzucane poszczególnym firmom w zależności od prowadzonej przez nie działalności. 

smog

Zmierzenie śladu węglowego przedsiębiorstwa jest pierwszym krokiem do podjęcia działań służących jego zmniejszeniu. Może to być montaż instalacji fotowoltaicznej i pompy ciepła, poprawa efektywności energetycznej użytkowanych przez firmę budynków, a także zainwestowanie w nowoczesną flotę, składającą się z pojazdów elektrycznych. Wskazane jest także edukowanie pracowników w zakresie polityki zero waste i nakłanianie ich do korzystania z transportu miejskiego podczas dojazdów do pracy.