Poniższy tekst to fragment tego, czego dowiedziecie się ucząc się muzyki pod kątem nauczycieli.

Czym jest metrum muzyczne?

Metrum (gr. metron = miara) jest to czynnik porządkujący ugrupowania rytmiczne za pomocą regularnie powtarzających się akcentów metrycznych. Akcenty metryczne podkreślają dźwięki o pewnym określonym położeniu w stosunku do dźwięków sąsiednich i są jak gdyb y punktem oparcia dla rytmu. Wyrazem regularnych ugrupowań dźwięków akcentowanych i nieakcentowanych jest podział utworu muzycznego na takty. Taktem nazywamy odcinek tekstu muzycznego zawierający ściśle określoną sumę wartości nut i pauz. Takty oddzielone są od siebie na pięciolinii pionowymi kreskami, które nazywamy kreskami taktowymi. Określoną sumę wartości nut i pauz wskazuj e oznaczenie taktowe, czyli liczby napisane na pięciolinii jedna nad drugą. Dolną liczbę piszemy między pierwszą a trzecią linią, górną — między trzecią a piątą. Oznaczenie taktowe umieszcza się po znaku klucza i znakach przykluczowych.

Oznaczenia taktów

Górna liczba oznaczenia taktowego określa, ile ma być w takcie jednostek miarowych oznaczonych przez liczbę dolną. Na przykład określenie wskazuje, że w jednym takcie maj ą być dwie ćwierćnuty lub wartości dające w sumie dwie ćwierćnuty. Dolna liczba oznaczenia taktowego wskazuje, jaka wartość nutowa jest podstawą miary taktowej . Jednostką miarową może być cała nuta, półnuta, ósemka, szesnastka i trzydziestodwójka, na przykład \, %, , 96 itp. , liczby górne oznaczenia taktowego to najczęściej 2, 3 , 4, 6, 9, 12, rzadziej 5, 7, 8, 9, 10, 11 , 13 , 15, 18, 24.

Jak dzielimy takty?

Na początek krótka zachęta. Istnieje kilka sposobów podziału taktów. Według jednego z nich takty można podzielić na proste i złożone. Taktami prostymi są te, których górna część oznaczenia taktowego wyraża się liczbą 2 lub 3 ; natomiast takty, których górna liczba jest wielokrotnością lub sumą liczb 2 i 3 , nazywamy taktami złożonymi. Inny podział odróżnia takty dwójkowe, w których górną liczbą jes t 2 lub 4, oraz trójkowe, w których górną liczbą jes t 3 , 6, 9, 12, 18, 24. Takty można jeszcze podzielić na regularne, to znaczy takie, których górne liczby dadzą się bez reszty podzielić przez liczbę 2 lub 3 , oraz nieregularne, czyli takie, które nie maj ą tej podzielności, na przykład 4, \, g 1, g 3, albo jeśli nawet są podzielne przez te liczby, to praktyka muzyczna traktuje  je jako nie regularne, na przykład takt ‚g . Rozdrobnienie wartości rytmicznych w taktac h może nastąpić w ramach poszczególnych części taktu. W pisowni oznacza to , że wartości (powstałe przez rozdrobnienie wartości rytmicznych) należące do tej samej części taktu winny być wyraźnie graficznie związane.

W grupach złożonych z nut trzy i więcej razy wiązanych dość często —dla większej przejrzystości — trzecie, a niekiedy i drugie wiązanie przerywamy co cztery nuty. W takcie 3/4 często spotyka się sześć ósemek połączonych jednym wiązaniem, zwłaszcza w szybszych tempach. Jednak już przy grupowaniu wartości drobniejszych od ósemki następuj e wyraźne wyodrębnienie grup nutowych w poszczególnych częściach taktu.

Autorem porad jest F. Wesołowski – Zasady muzyki (1986)