Wodogłowie normotensyjne, czyli inaczej zespół Hakima, polega na gromadzeniu się w komorach mózgowych nadmiernej ilości płynu mózgowo-rdzeniowego. Jest to choroba, która może wywoływać wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Jej leczenie jest możliwe, a w tym celu stosuje się przede wszystkim zabiegi operacyjne. Warto dowiedzieć się nieco więcej na temat tej choroby.
Czym dokładnie jest zespół Hakima?
Jest to specyficzny rodzaj wodogłowia, gdyż nie towarzyszy mu wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki. W przypadku tego schorzenia zachowane zostaje prawidłowe krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego między komorami mózgu, czyli tam, gdzie jest produkowany, a przestrzenią podpajęczynówkową, gdzie zostaje wchłonięty.
Przyczyny wodogłowia normotensyjnego
Główną przyczyną występowania zespołu Hakima jest nieprawidłowy odpływ płynu rdzeniowo-mózgowego lub zbyt duża jego ilość. W wyniku tego dochodzi do poszerzenia przestrzeni mózgowych, a także ucisku na tkankę nerwową. W połowie przypadków podłoże tej choroby jest nieznane. Druga połowa to pacjenci, u których występuje wtórna postać zespołu Hakima. Jej głównymi przyczyny to:
- krwawienie podpajęczynówkowe, będące wynikiem urazu lub pęknięcia tętniaka w mózgu,
- przebyte w przeszłości zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, po którym pozostały zrosty pajęczynówki na sklepistości mózgu, przez co płyn znajdujący się w oponach ulega upośledzeniu,
- różnego rodzaju urazy głowy,
- zakrzepica zatok żylnych.
Główne objawy zespołu Hakima
Wodogłowie normotensyjne to choroba o charakterze postępującym. Charakterystyczne dla tego schorzenia jest to, że ciśnienie wewnątrzczaszkowe ma właściwe ciśnienie. Pojawiają się jednak trzy symptomy, które pozwalają podejrzewać, że u pacjenta może występować zespół Hakima. Jest to przede wszystkim zaburzony chód, nieprawidłowa praca zwieraczy oraz ogólne otępienie. Zaburzenia prawidłowego chodu zaczynają się głównie od stawiania małych kroków i tzw. szurania stopami o podłoże. Pacjent dotknięty tą chorobą zaczyna poruszać się bardzo powoli na szeroko rozstawionych nogach. Jego sylwetka zaczyna być pochylona do przodu i pojawić się może niedowład spastyczny wynikający z nadmiernego napięcia mięśniowego. W przypadku zespołu Hakima wywołanego krwawieniem podpajęczynówkowym pojawia się nagły i bardzo silny ból głowy.
Pierwsze objawy wodogłowia normotensyjnego przypominają bardzo chorobę Parkinsona, dlatego na początkowym etapie bardzo często jest z nią mylona. Dopiero po pewnym czasie dochodzą kolejne objawy, takie jak silna i częsta potrzeba oddawania moczu. Następnie zamienia się ona w całkowity brak kontroli nad zwieraczami. Pacjent przestaje odczuwać parcie na pęcherz i dochodzi do nietrzymania moczu.
W jaki sposób diagnozuje się zespół Hakima?
Pojawienie się niepokojących sygnałów, które mogą świadczyć o rozwoju wodogłowia normotensyjnego powinno skłonić do niezwłocznej wizyty u lekarza. Zbada on ciśnienie płynu mózgowego, a także przeprowadzi test Fishera. Bardzo często wykonywana jest również tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny głowy.
Leczenie zespołu Hakima możliwe jest tylko poprzez operację neurochirurgiczną. Podczas niej wykonywana jest implantacja zastawki. Cały zabieg polega na wytworzeniu połączenia jednokierunkowego między komorami mózgu a jamą otrzewnej lub przedsionkami serca. Zastawka umożliwia prawidłowy przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego i wchłanianie go do jamy otrzewnej oraz wydalanie.
Zabieg implantacji zastawki niskociśnieniowej musi być wykonany przez doświadczonego specjalistę, jakim jest neurochirurg. Jelenia Góra to jedno z miast, w którym można takiego znaleźć. Zespół Hakima jest jednym z niewielu schorzeń objawiających się zaburzeniami chodu i otępieniem, którego symptomy można skutecznie usunąć. U zdecydowanej większości pacjentów poddawanych tego rodzaju operacji neurochirurgicznej dochodzi do znacznej poprawy stanu zdrowia.
Czy operacja na wodogłowie normotensyjne jest konieczna?
Operacja jest jedyną metodą na to, aby choroba mogła się cofnąć. Bez niej samoczynne jej wyleczenie nie jest możliwe. Skuteczne efekty daje odprowadzanie nadmiaru płynu rdzeniowo-mózgowego oraz jednoczesna rehabilitacja pacjenta. Bez operacji powrót do dawnej sprawności jest więc niemożliwy. Bardzo ważna jest odpowiednia diagnoza ze względu na to, że choroba ta może być mylona z innymi schorzeniami ze względu niespecyficzność jej objawów.
Zespół Hakima to choroba, która może skutecznie uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Jednak operacja neurochirurgiczna pozwala na powrót do dawnej sprawności. Jest to jedyna dostępna metoda leczenia tego schorzenia.